معرفی و عملکرد اکسین گیاهی
اکسین ایندول-3-استیک اسید با فرمول مولکولی C10H9NO2 است. این اولین هورمون کشف شده برای تقویت رشد گیاه است. کلمه انگلیسی از کلمه یونانی auxein (رشد کردن) گرفته شده است.
محصول خالص ایندول 3 استیک اسید کریستال سفید رنگ است و در آب نامحلول است. به راحتی در حلال های آلی مانند اتانول و اتر حل می شود. به راحتی اکسید می شود و در زیر نور به قرمز رز تبدیل می شود و فعالیت فیزیولوژیکی آن نیز کاهش می یابد. ایندول-3-استیک اسید در گیاهان ممکن است در حالت آزاد یا در حالت محدود (محصول) باشد. دومی ها بیشتر مجتمع های استری یا پپتیدی هستند.
محتوای ایندول-3-استیک اسید آزاد در گیاهان بسیار کم است، حدود 1-100 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن تازه. بسته به محل و نوع بافت متفاوت است. محتوای در بافت ها یا اندام هایی که به شدت در حال رشد هستند مانند نقاط رشد و گرده نسبتا کم است.
بسیاری از اکسین‌های گیاهی نیز در تقسیم و تمایز سلولی، رشد میوه، تشکیل ریشه هنگام قلمه‌زنی و برگ‌زدایی نقش دارند. مهمترین اکسین طبیعی بتا-ایندول-3-استیک اسید است. تنظیم کننده های مصنوعی رشد گیاهی با اثرات مشابه شامل براسینولید، سیتوکینین، جیبرلین، نفتالین استیک اسید (NAA)، DA-6 و غیره است.
نقش اکسین دوگانه است: هم می تواند رشد را تقویت کند و هم رشد را مهار کند.
هم می تواند جوانه زنی را تسریع و هم مهار کند. می تواند از ریزش گل و میوه و نازک شدن گل و میوه جلوگیری کند. این به حساسیت غلظت اکسین به قسمت های مختلف گیاه مربوط می شود. به طور کلی، ریشه گیاه نسبت به جوانه حساس تر از ساقه است. دو لپه ای ها حساس تر از تک لپه ای ها هستند. بنابراین می توان از آنالوگ های اکسین مانند 2-4D به عنوان علف کش استفاده کرد. مشخصه آن ماهیت دو طرفه است که می تواند رشد را افزایش دهد، رشد را مهار کند و حتی گیاهان را بکشد.
اثر تحریک کننده اکسین به طور خاص در دو جنبه آشکار می شود: ترویج و مهار:
اکسین یک اثر ترویجی دارد:
1. تشکیل گلهای ماده
2. پارتنوکارپی، رشد دیواره تخمدان
3. تمایز بسته های عروقی
4. انبساط برگها، تشکیل ریشه های جانبی
5. رویش دانه ها و میوه ها، التیام زخم
6. تسلط آپیکال و غیره.
اکسین دارای اثرات مهاری است:
1. ریزش گل،
2. بریدگی میوه، بریدگی برگ جوان، رشد شاخه های جانبی،
3. تشکیل ریشه و غیره
تأثیر اکسین بر رشد گیاه به غلظت اکسین، نوع گیاه و گیاه بستگی دارد. مربوط به اندام ها (ریشه، ساقه، جوانه و غیره). به طور کلی، غلظت کم می تواند باعث رشد شود، در حالی که غلظت های بالا می تواند رشد را مهار کند یا حتی باعث مرگ گیاه شود. گیاهان دو لپه ای نسبت به گیاهان تک لپه ای به اکسین حساس ترند. اندام های رویشی حساس تر از اندام های تولید مثل هستند. ریشه ها از جوانه ها حساس ترند و جوانه ها از ساقه ها و غیره حساس ترند.
محصول خالص ایندول 3 استیک اسید کریستال سفید رنگ است و در آب نامحلول است. به راحتی در حلال های آلی مانند اتانول و اتر حل می شود. به راحتی اکسید می شود و در زیر نور به قرمز رز تبدیل می شود و فعالیت فیزیولوژیکی آن نیز کاهش می یابد. ایندول-3-استیک اسید در گیاهان ممکن است در حالت آزاد یا در حالت محدود (محصول) باشد. دومی ها بیشتر مجتمع های استری یا پپتیدی هستند.
محتوای ایندول-3-استیک اسید آزاد در گیاهان بسیار کم است، حدود 1-100 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن تازه. بسته به محل و نوع بافت متفاوت است. محتوای در بافت ها یا اندام هایی که به شدت در حال رشد هستند مانند نقاط رشد و گرده نسبتا کم است.
بسیاری از اکسین‌های گیاهی نیز در تقسیم و تمایز سلولی، رشد میوه، تشکیل ریشه هنگام قلمه‌زنی و برگ‌زدایی نقش دارند. مهمترین اکسین طبیعی بتا-ایندول-3-استیک اسید است. تنظیم کننده های مصنوعی رشد گیاهی با اثرات مشابه شامل براسینولید، سیتوکینین، جیبرلین، نفتالین استیک اسید (NAA)، DA-6 و غیره است.
نقش اکسین دوگانه است: هم می تواند رشد را تقویت کند و هم رشد را مهار کند.
هم می تواند جوانه زنی را تسریع و هم مهار کند. می تواند از ریزش گل و میوه و نازک شدن گل و میوه جلوگیری کند. این به حساسیت غلظت اکسین به قسمت های مختلف گیاه مربوط می شود. به طور کلی، ریشه گیاه نسبت به جوانه حساس تر از ساقه است. دو لپه ای ها حساس تر از تک لپه ای ها هستند. بنابراین می توان از آنالوگ های اکسین مانند 2-4D به عنوان علف کش استفاده کرد. مشخصه آن ماهیت دو طرفه است که می تواند رشد را افزایش دهد، رشد را مهار کند و حتی گیاهان را بکشد.
اثر تحریک کننده اکسین به طور خاص در دو جنبه آشکار می شود: ترویج و مهار:
اکسین یک اثر ترویجی دارد:
1. تشکیل گلهای ماده
2. پارتنوکارپی، رشد دیواره تخمدان
3. تمایز بسته های عروقی
4. انبساط برگها، تشکیل ریشه های جانبی
5. رویش دانه ها و میوه ها، التیام زخم
6. تسلط آپیکال و غیره.
اکسین دارای اثرات مهاری است:
1. ریزش گل،
2. بریدگی میوه، بریدگی برگ جوان، رشد شاخه های جانبی،
3. تشکیل ریشه و غیره
تأثیر اکسین بر رشد گیاه به غلظت اکسین، نوع گیاه و گیاه بستگی دارد. مربوط به اندام ها (ریشه، ساقه، جوانه و غیره). به طور کلی، غلظت کم می تواند باعث رشد شود، در حالی که غلظت های بالا می تواند رشد را مهار کند یا حتی باعث مرگ گیاه شود. گیاهان دو لپه ای نسبت به گیاهان تک لپه ای به اکسین حساس ترند. اندام های رویشی حساس تر از اندام های تولید مثل هستند. ریشه ها از جوانه ها حساس ترند و جوانه ها از ساقه ها و غیره حساس ترند.
